Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό καθιερώθηκε στη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ντε Ζανέιρο της Βραζιλίας το 1992. Τη σχετική απόφαση πήρε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 22 Δεκεμβρίου του 1992, που όρισε την 22α Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό.
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού 2019 είναι “Να μη μείνει κανείς πίσω”. Πρόκειται για μια προσαρμογή της κύριας υπόσχεσης της ατζέντας για την αεροφόρο ανάπτυξη του 2030: ο καθένας πρέπει να μπορεί να επωφεληθεί από την πρόοδο που σημειώνεται στην αεροφόρο ανάπτυξη.
Ένας από τους στόχους της Αεροφόρου Ανάπτυξης είναι η εξασφάλιση καθολικής πρόσβασης στα ύδατα για το 2030 και η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι κανείς δεν πρέπει να μείνει πίσω.
Επί του παρόντος, δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν ασφαλές πόσιμο νερό – στο σπίτι, στο σχολείο, στο αγρόκτημα, στο εργοστάσιο κ.ο.κ. – και αγωνίζονται για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν.
Περιθωριοποιημένες ομάδες – γυναίκες, παιδιά, πρόσφυγες, άτομα με αναπηρία και πολλές άλλες ομάδες – συχνά παραβλέπονται και μερικές φορές υπόκεινται σε διακρίσεις όταν προσπαθούν να έχουν πρόσβαση σε ασφαλές νερό.
Το νερό, ένα θεμελιώδες δικαίωμα
Το 2010, τα Ηνωμένα Έθνη αναγνώρισαν ότι “το δικαίωμα στο πόσιμο νερό και στην αποχέτευση είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα, απαραίτητο για την πλήρη απόλαυση της ζωής και την άσκηση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.“.
Το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό σημαίνει ότι όλοι, χωρίς διακρίσεις, έχουν το δικαίωμα σε επαρκή, φυσικά προσιτή και οικονομικά προσιτή παροχή πόσιμου νερού αποδεκτής ποιότητας για προσωπική και οικιακή χρήση, προσωπική & οικιακή υγιεινή, ρούχα, παρασκευή τροφίμων κ.τ.λ.
Προκειμένου να μην «αφεθεί κανείς», πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στην ένταξη όσων έχουν περιθωριοποιηθεί ή παραμεληθεί. Οι υπηρεσίες ύδρευσης πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και η ύπαρξή τους πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Το δικαίωμα στο νερό πρέπει να αναγνωρίζεται ως καθολικό δικαίωμα στα νομικά και κανονιστικά πλαίσια και είναι ζωτικής σημασίας να διατεθούν επαρκείς οικονομικοί πόροι σε εκείνους που το χρειάζονται με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο.
Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό συντονίζεται από το UN-Water (ο συντονιστικός μηχανισμός των Ηνωμένων Εθνών για όλα τα θέματα γλυκού νερού) σε συνεργασία με κυβερνήσεις και άλλους εταίρους.
Το Νερό, ο επονομαζόμενος και λευκός χρυσός, πηγή ζωής για τον άνθρωπο, βρίσκεται ανισομερώς κατανεμημένο στον πλανήτη.
- Το 1/6 του πληθυσμού της γης, δηλαδή πάνω από 1 δισεκατομμύριο ψυχές, δεν έχουν πρόσβαση σε υδάτινες πηγές.
- 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι πίνουν νερό από μη ασφαλείς πηγές.
- 2,5 δισεκατομμύρια στερούνται και των πλέον βασικών συνθηκών υγιεινής.
- 400.000.000 εκατομμύρια παιδιά, σχεδόν το 1/5 των παιδιών του κόσμου, στερούνται ακόμη και την ελάχιστη ποσότητα καθαρού νερού που χρειάζονται για να ζήσουν.
- 5 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες σχετιζόμενες με μολυσμένα ύδατα, 10 φορές περισσότεροι από αυτούς που σκοτώνονται κάθε χρόνο σε πολέμους.
- 300 σημεία σ’ όλο τον πλανήτη είναι δυνητικά πεδία συγκρούσεων σχετικά με το νερό, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.